...เมื่อส่องกล้องมองดีๆ เมื่อนั้นจึงจะเห็นผู้หญิงอีกหลายคนที่การกระทำของพวกเธอล้วนส่งผลด้านใดด้านหนึ่งต่อประวัติศาสตร์ พวกเธอได้รับการบันทึก ‘เรื่อง’ ฝากไว้กับแผ่นดินเนิ่นนานแล้ว แต่ถูกบดบังด้วยอคติทางเพศ บ้างก็กระจัดกระจายซ่อนเร้นอยู่ในเรื่องของเหล่าผู้ชาย

...ผู้หญิงเหล่านี้บ้างเป็นชาวสยาม บ้างเป็นสตรีต่างชาติ บ้างสูงศักดิ์วงศ์อยู่ในวัง บ้างก็เป็นนางทาสในเรือนเบี้ย บ้างมีการออกชื่อระบุนามแจ่มชัด บ้างเร้นอยู่ในเงาชื่อเงาสกุลของสามี

ไม่ว่าอย่างไร พวกเธอล้วนมามีชะตากรรม และสร้างสีสันสร้างรอยจำให้แผ่นดินนี้ - - อยุธยา